Taalstudie: het passief
|
In het Nederlands
|
| a) De slaven |
plukken |
de druiven. |
| Onderwerp |
Persoonsvorm |
Lijdend voorwerp |
| b) De druiven |
worden geplukt |
door de slaven. |
| Onderwerp |
Persoonvorm |
Handelende persoon |
|
| In de a)- zin verricht het onderwerp de handeling: we
noemen het een actieve constructie. |
| In de b)-zin ondergaat het onderwerp de handeling: we
noemen het een passieve constructie. |
| In de passieve zin wordt het werkwoord vervoegd met
het hulpwerkwoord worden. |
In het Latijn
|
| Het Latijn gebruikt geen hulpwerkwoord. We herkennen de
passieve vorm aan de uitgang. |
| ama-t |
ama-tur |
| hij bemint |
hij wordt bemind |
|
| De passieve uitgangen: |
| |
passieve
persoonsuitgang |
vertaling |
| Enk. |
1 |
-or |
ik word |
| 2 |
-ris |
jij wordt |
| 3 |
-tur |
hij wordt |
| Mv. |
1 |
-mur |
wij worden |
| 2 |
-mini |
jullie worden |
| 3 |
-ntur |
zij worden |
|
Opmerkingen:
|
| |
1) De uitgang van de passieve infinitief
|
| |
|
1ste, 2de en 4de vervoeging: -ri |
| |
|
|
| |
|
3de vervoeging: -i |
| |
|
|
| |
|
5de vervoeging: stam |
| |
|
|
| |
2) De stam- en bindklinkers blijven dezelfde
|
| |
|
-ĕ- voor -r |
| |
|
-u- voor -n |
| |
|
-i- voor de andere uitgangen |
| |
3) Eerste vervoeging, eerste persoon: amor (stamklinker verdwijnt).
|
|
De regelmatige vervoegingen
|
| |
|
De passieve indicatief praesens |
| |
|
1ste vervoeging |
2de vervoeging |
3de vervoeging |
4de vervoeging |
5de vervoeging |
| Enk. |
1 |
amor |
moneor |
tegor |
audior |
capior |
| 2 |
amaris |
moneris |
tegeris |
audiris |
caperis |
| 3 |
amatur |
monetur |
tegitur |
auditur |
capitur |
| Mv. |
1 |
amamur |
monemur |
tegimur |
audimur |
capimur |
| 2 |
amamini |
monemini |
tegimini |
audimini |
capimini |
| 3 |
amantur |
monentur |
teguntur |
audiuntur |
capiuntur |
| Infinitief |
amari |
moneri |
tegi |
audiri |
capi |
|
|
Oefen deze vervoegingen
in.
Klik op de passieve infinitief en je komt terecht bij een schuifoefening. |
Opmerking
|
| |
1) Videri kan het passief van videre zijn:
"gezien worden". In deze betekenis wordt het gewoonlijk aangevuld
met een handelende persoon. |
| |
2) Videri kan ook een koppelwerkwoord zijn
met de betekenis van "schijnen". |
| |
|
|
| |
