|
Taalstudie :
de datief
Critolaus
Marco librum dat: Critolaus geeft een boek aan Marcus
De
datief wordt hier gebruikt voor het meewerkend voorwerp
Mater Claudiae
tunicam emit : Moeder koopt een tunica voor Claudia
De
datief wordt hier gebruikt als datief van voor- of nadeel
|
|
Substantieven van de
eerste klasse |
|
|
Enkelvoud |
Meervoud |
|
|
man. |
vrouw. |
onz. |
man. |
vrouw. |
onz. |
|
nom. |
av- |
us |
ros- |
a |
don- |
um |
av- |
i |
ros- |
ae |
don- |
a |
|
acc. |
av- |
um |
ros- |
am |
don- |
um |
av- |
os |
ros- |
as |
don- |
a |
|
gen. |
av- |
i |
ros- |
ae |
don- |
i |
av- |
orum |
ros- |
arum |
don- |
orum |
|
dat. |
av- |
o |
ros- |
ae |
don- |
o |
av- |
is |
ros- |
is |
don- |
is |
|
abl. |
av- |
o |
ros- |
a |
don- |
o |
av- |
is |
ros- |
is |
don- |
is |
Oefen deze verbuiging
hier in.
|
|
Adjectieven van de eerste klasse |
|
|
Enkelvoud |
Meervoud |
|
|
man. |
vrouw. |
onz. |
man. |
vrouw. |
onz. |
|
nom. |
bon- |
us |
bon- |
a |
bon- |
um |
bon- |
i |
bon- |
ae |
bon- |
a |
|
acc. |
bon- |
um |
bon- |
am |
bon- |
um |
bon- |
os |
bon- |
as |
bon- |
a |
|
gen. |
bon- |
i |
bon- |
ae |
bon- |
i |
bon- |
orum |
bon- |
arum |
bon- |
orum |
|
dat. |
bon- |
o |
bon- |
ae |
bon- |
o |
bon- |
is |
bon- |
is |
bon- |
is |
|
abl. |
bon- |
o |
bon- |
a |
bon- |
o |
bon- |
is |
bon- |
is |
bon- |
is |
Oefen
deze verbuiging hier in.
|
|
Substantieven van de tweede klasse |
|
|
Enkelvoud |
Meervoud |
|
|
man./vrouw. |
onz. |
man./ vrouw. |
onz. |
|
nom. |
dux |
|
corpus |
|
duc- |
es |
corpor- |
a |
|
acc. |
duc- |
em |
corpus |
|
duc- |
es |
corpor- |
a |
|
gen. |
duc- |
is |
corpor- |
is |
duc- |
um |
corpor- |
um |
|
dat. |
duc- |
i |
corpor- |
i |
duc- |
ibus |
corpor- |
ibus |
|
abl. |
duc- |
e |
corpor- |
e |
duc- |
ibus |
corpor- |
ibus |
Oefen
deze verbuiging hier in.
|
|
Persoonlijke voornaamwoorden |
|
|
Enkelvoud |
Meervoud |
|
|
1ste pers. |
2de pers. |
3de pers. |
1ste pers. |
2de pers. |
3de pers. |
|
nom. |
ego |
tu |
is, ea, id |
nos |
vos |
ii, eae, ea |
|
acc. |
me |
te |
eum, eam, id |
nos |
vos |
eos, eas, ea |
|
dat. |
mihi |
tibi |
ei |
nobis |
vobis |
eis (iis) |
|
abl. |
me |
te |
eo, ea, eo |
nobis |
vobis |
eis (iis) |
De datief wordt
ook gebruikt als vaste aanvulling bij werkwoorden en adjectieven. We
spreken dan van voorwerpsdatief.
vb.
Pater bonis servis gratias agit: Vader dankt de goede slaven
Dominus Albius servis
iratus est : Meester Albius is woedend op de slaven
Overzicht
van het gebruik van de naamvallen (syntaxis)
|
Naamval |
Functie |
|
Nominatief |
1. onderwerp
2. NWD |
|
Accusatief |
1. lijdend voorwerp
2. na voorzetsels |
|
Genitief |
van- bepaling |
|
Datief |
1. meewerkend voorwerp
2. datief van voor- en nadeel
3. voorwerpsdatief |
|
Ablatief |
1. Bijwoordelijke bepaling
- middel
- wijze
- oorzaak / reden
- tijdstip
2. na voorzetsels
3. handelend voorwerp bij passieve werkwoorden |
|
Vocatief |
aangesproken persoon |
Maak hier een oefening op de syntaxis van de naamvallen.
|
