Taalstudie: de ablatief
|
De ablatief wordt gebruikt voor de bijwoordelijke bepaling:
|
| 1. Pater stilo scribit. |
Bijwoordelijke bepaling van middel |
| |
Vader schrijft met een pen . |
|
| 2. Pater magna cura scribit. |
Bijwoordelijke bepaling van wijze |
| |
Vader schrijft met grote zorg. |
|
| 3. Pater nocte semper bene dormit. |
Bijwoordelijke bepaling van tijd |
| |
Vader slaapt ‘s nachts altijd goed. |
|
| 4. Pater servorum clamore
dormire non potest. |
Bijwoordelijke bepaling van
reden/oorzaak |
| |
Vader kan door het geroep van de slaven
niet slapen. |
|
|
Vorming :
|
| De
substantieven van de eerste klasse (1ste en 2de verbuiging) |
| |
Enkelvoud |
Meervoud |
| |
Man. |
Vrouw. |
Onz. |
Man. |
Vrouw. |
Onz. |
| Nom. |
av-us |
ros-a |
don-um |
av-i |
ros-ae |
don-a |
| Voc. |
av-e |
ros-a |
don-um |
av-i |
ros-ae |
don-a |
| Acc. |
av-um |
ros-am |
don-um |
av-os |
ros-as |
don-a |
| Gen. |
av-i |
ros-ae |
don-i |
av-orum |
ros-arum |
don-orum |
| Abl. |
av-o |
ros-a |
don- o |
av-is |
ros-is |
don-is |
|
| Oefen
hier deze verbuiging in. |
| Adjectieven van de eerste klasse |
| |
Enkelvoud |
Meervoud |
| |
Man. |
Vrouw. |
Onz. |
Man. |
Vrouw. |
Onz. |
| Nom. |
bon-us |
bon- a |
bon-um |
bon-i |
bon-ae |
bon-a |
| Voc. |
bon-e |
bon- a |
bon-um |
bon-i |
bon-ae |
bon-a |
| Acc. |
bon- um |
bon- am |
bon-um |
bon-os |
bon-as |
bon-a |
| Gen. |
bon- i |
bon-ae |
bon-i |
bon-orum |
bon-arum |
bon-orum |
| Abl. |
bon-o |
bon-a |
bon-o |
bon-is |
bon-is |
bon-is |
|
| De substantieven van de tweede klasse (3de verbuiging) |
| |
Enkelvoud |
Meervoud |
| |
Man.
/Vrouw |
Onz. |
Man.
/Vrouw |
Onz. |
| Nom. |
dux |
corpus |
duc-es |
corpor-a |
| Voc. |
dux |
corpus |
duc-es |
corpor-a |
| Acc. |
duc-em |
corpus |
duc-es |
corpor-a |
| Gen. |
duc-is |
corpor-is |
duc-um |
corpor-um |
| Abl. |
duc-e |
corpor-e |
duc-ibus |
corpor-ibus |
|
| Oefen
hier deze verbuiging in. |
De ablatief wordt ook gebruikt na voorzetsels.
|
| a(b): van (...weg); door |
in: in; op |
| cum: (samen) met |
sine: zonder |
| de: van (...af); over |
sub: onder |
| e(x): uit; vanaf |
|
|
De ablatief van de persoonlijke voornaamwoorden.
|
| Persoonlijke voornaamwoorden |
| |
Enk. |
Mv. |
| 1ste pers. |
2de pers. |
3de pers. |
1ste pers. |
2de pers. |
3de pers. |
| Nom. |
ego |
tu |
is ea id |
nos |
vos |
ii eae ea |
| Acc. |
me |
te |
eum eam id |
nos |
vos |
eos eas ea |
| Abl. |
me |
te |
eo ea eo |
nobis |
vobis |
eis(iis) |
|
|
Oefen hier deze verbuiging in. |
Opmerking
|
| Als een persoonlijk voornaamwoord
gecombineerd wordt met het voorzetsels cum, wordt dat laatste eraan
vastgehecht: mecum, tecum, nobiscum, vobiscum. |
