Vijftig dochters van Danaos, welke hij aan de vijftig zonen van zijn broeders uithuwelijkte. Hij gaf ieder van hun een scherpe haarspeld, waarmee zij (uitgezonderd één), op de bruiloftsnacht hun echtgenoten vermoordden. Volgens de fabelleer zou hun straf geweest zijn, om in de hel een bodemloos vat te vullen met water. Al hun werk was voor niets en zo zouden ze eeuwig moeten voort gaan.

Dit verhaal speelt zich af in de Griekse mythologie.

De mythe

Koning Belos heerste in Chemmis. Hij was de tweelingbroer van Agenor. Zijn vrouw Anchinoë baarde hem de tweeling Aigyptos en Danaos en een derde zoon Kerpheus. Aigyptos kreeg vijftig zonen bij vrouwen uit Lybia, Arabia en Phoinikia. Danaos kreeg vijftig dochters bij nimfen en Egyptische prinsessen. Zij werden Danaïden genoemd naar hun vader.

Na hun vaders dood ontstond onenigheid tussen de tweelingsbroers over de verdeling van het rijk. Zogenaamd om een goede oplossing te bevorderen stelde Aegyptos zich plots heel edelmoedig op en stelde aan zijn broer een huwelijk voor tussen de vijftig neven en nichten. Danaos wantrouwde zijn bedoelingen en hij raadpleegde een orakel. Zijn vrees werd bevestigd: Aegyptos was van plan alle Danaïden te doden. "Vlucht naar Argos, daar zult ge koning zijn." voegde de godheid eraan toe.

Pallas Athene hielp hem een schip bouwen en weldra vertrok Danaos met zijn vijftig dochters naar Griekenland. In Argos aangekomen liet hij bekend maken dat hij door de goden voorbestemd was voor de troon van Argos. Gelanor, de koning, kon daar alleen maar om lachen: een man met geen andere krijgsmacht dan vijftig dochters zou hem de troon afnemen?!

Maar het volk was niet zo op hun koning gesteld en dacht er anders over. Toen op diezelfde dag een wolf uit het gebergte een kudde runderen aanviel en een stier doodde, zag men er een voorteken in dat Danaos de troon met geweld zou willen bemachtigen. Dus dwongen de burgers hun koning afstand te doen van de troon, om de stad van verwoesting te behoeden.

Zo werd Danaos koning van Argos.

Intussen broedde Aegyptos op wraak voor zijn broer, die hem blijkbaar doorzien had.

Toen hij van diens voorspoed hoorde in Argos, sloeg hem de schrik om het hart en wilde hij hem in zijn wraakoefening vóór zijn. Hij zond zijn vijftig zonen naar Argos met de opdracht Danaos samen met zijn dochters te vermoorden.

Eerst deden de zonen hem het voorstel alsnog toe te stemmen met het vijftigvoudige huwelijk. Toen Danaos weigerde, belegerden ze de stad.

In die tijd was er geen watervoorziening op de burcht van Argos. De natuurlijke bronnen ontbraken en de kunstmatige waren nog niet aangelegd. Danaos begreep dus dat hij het beleg niet lang zou kunnen uithouden, omdat hij zou omkomen van de dorst en liet aan zijn neven mededelen dat hij toegaf.

Er werd een massaal huwelijksfeest georganiseerd en Danaos bepaalde wie met wie moest trouwen. Tijdens het huwelijksfeest deelde hij lange scherpe haarspelden uit aan zijn dochters en om middernacht vermoordden de bruiden hun mannen, voordat ze zelf vermoord zouden worden.

Slechts één enkele echtgenoot overleefde het. Hypermnestra spaarde haar man, omdat hij haar maagdelijkheid had gespaard en liet hem vluchten uit Argos.

De volgende dag vernam Danaos haar ongehoorzaamheid en hij liet haar voor de rechtbank verschijnen. Maar...de rechters spraken haar vrij!

De Danaïden werden plechtig in het meer van Lerna van bloedschuld gereinigd zoals dat de gewoonte was in het land. In dit bijzondere geval voltrokken Athena en Hermes de plechtigheid.

Daarna riep Danaos huwelijkskandidaten op voor zijn dochters. Een wedstrijd in hardlopen werd uitgeschreven; de winnaar had de eerste keus, nummer twee de volgende enz... Eerst kwamen er weinig kandidaten; het vooruitzicht om met een moordenares te trouwen was niet zo aanlokkelijk. Maar toen de eerste huwelijken goed bleken te gaan, won de aantrekkingskracht van een machtige en rijke schoonvader het van de angst. Alle negenenveertig Danaïden kregen een man en Hypermnestra werd herenigd met haar uitverkorene, de enige overlevende zoon van Aegyptos.

Danaos was een goede en verstandige koning; hij maakte de stad Argos zo machtig dat vanaf zijn tijd de bewoners van Griekenland naar hem Danaoi genoemd werden. Zijn dochters werden moeder van vele Griekse prinsen en het akelige verleden leek vergeten.

Maar toen zij stierven, veroordeelden de rechters van de onderwereld de negenenveertig moordenaressen tot een vreselijk lot in de Tartarus: een bodemloos vat vullen met water, steeds maar weer, tot in de lengte van hun dagen!

d.w.z. tevergeefs arbeid verrichten, moeite doen zonder ooit zijn doel te bereiken; ontleend aan het verhaal van de 50 dochters van Danaos, die met uitzondering van Hypermnestra, hun echtgenoten vermoordden en tot straf hiervoor veroordeeld werden, om in de onderwereld eeuwig water in een bodemloos vat te gieten.